Sertifika Sorgulama, uluslararası standartlara dayanan üçüncü taraf değerlendirmeleri olan akreditasyon ve sertifikasyon süreçleriyle ilişkilidir. Sertifika sorgulama, uluslararası standartlara dayanan üçüncü taraf değerlendirmesi süreçleri içinde yer alır. Bu standartlar dünya çapında kullanılmaktadır. Sertifika sorgulama süreçleri sonunda elde edilen sertifikasyonun aksine, akreditasyon Avrupa'da mevzuatla düzenlenmektedir (AB Yönetmeliği 765/2008).
Sertifika sorgulama süreçleri sonunda, üç ana sektör birbirinden ayrılır, bunlar; sistemlerin, ürünlerin ve personelin sertifikasyonudur. Sertifika sorgulama sonrası elde ettiğimiz sertifika, belirtilen gereksinimlerin karşılandığını göstermektir. Gereksinimler genellikle uluslararası standartlara dayanmaktadır. Örneğin, SFS-EN ISO 9001, kuruluşların kalite yönetim sistemlerinin belgelendirilmesinde bir gereklilik olarak kullanılan genel bir kalite yönetim standardıdır. SFS-EN ISO 9001 sertifikasyonuna sertifika sorgulama süreçleri sonunda ulaşırız. Bu sertifika, kuruluşun ürün ve hizmetlerine olan güveni artırmayı ve hem iş birliği ortakları arasında hem de tedarik zincirindeki tedarikçiler arasında güveni artırmayı amaçlamaktadır.
Sertifika sorgulama süreçleri sonunda, sertifikasını elde etmiş bir kuruluşun, şu özelliklere sahip olduğu ortaya çıkar: “Yönetim sistemi, kuruluş tarafından sağlanan ürünlere ve / veya hizmetlere uygundur. Ürünler ve hizmetler için belirlenen gereksinimler dikkate alınır. Ürün ve hizmetler için tanımlanan özellikler izlenir ve kontrol edilir. Kuruluş, müşterilerin ihtiyaçlarını ve beklentilerini dikkate alır ve analiz eder. Yönetim sisteminin işleyişini, iç denetimlerin ve yönetimin gözden geçirmelerinin yapılması takip eder. Yönetim sisteminin işleyişini iyileştirmek için sürekli çaba gösterilmektedir. Kuruluş, yukarıdaki süreçleri sürdürmek için yeterli kaynakları sağlar.”
Akreditasyon Nedir?
Akreditasyon, yeterliliğin belirlenmesi ve gösterilmesidir. Akreditasyon için başvuran organ, yeterliliğinin değerlendirildiği kapsamı tanımlar. Akreditasyon, başvuru sahibinin yeterliliğinin kanıtlandığı kapsam için verilir. Akreditasyonun amacı, sonuçların güvenilirliğini ve / veya kuruluş tarafından verilen sertifikaların güvenilirliğini göstermektir. Faaliyetlerin niteliğine bağlı olarak, akreditasyon için birkaç gereksinim standardı vardır. Akreditasyon gereklilikleri olarak kullanılan standartlar, yönetim sistemi (kalite yönetimi) ve teknik işlemler için gereklilikleri ortaya koymaktadır. Yönetim sistemleri ile ilgili bölüm, sertifikasyon gereksinimleri olarak kullanılan yönetim sistemi standartlarıyla aynı olacak şekilde tasarlanmıştır. Akreditasyon, hem yönetim sistemini hem de teknik işlemleri değerlendirmek için yapılırken, sertifikasyonun amacı, yönetim sisteminin gereksinimlerinin ne kadar iyi karşılandığını denetlemektir. Belgelendirme yapan bir kuruluş da akredite edilebilir; bu, sertifikasyonun yeterliliğini gösterir. Ancak, Sertifika sorgulama süreçleri sonunda elde edilen sertifikasyon tek başına bir kuruluşun güvenilir sonuçlar veya ürünler sağlayabildiğini göstermez, çünkü sertifikasyon standartları teknik yeterlilik konusundaki gereklilikleri içermemektedir.