Otomotiv endüstrisi tedarikçilerine yönelik kalite yönetim sistemi olan ISO/TS 16949:2009, otomotiv sektörüne ait şartların tanımlandığı, otomotiv tedarikçileri için teknik standartların uyumuyla oluşturulmuş bir standarttır. Kuzey Amerikan QS 9000 Standardı ile Avrupa otomotiv standartlarını (Alman VDA 6.2, Fransız EAQF, İtalyan AVSQ gibi) bir araya getirerek yeni bir standart olarak benimsenmiştir.
ISO/TS 16949’a göre ancak otomotiv yan sanayi tedarikçileri belgelendirilebilir. Sistem ISO 9001:2000’e dayanır ve yönetim sistemlerinin kurulması ve denetlenmesine değişik bir bakış açısı getirir. ISO/TS 16949:2009 mevcut kalite yönetim sistem mevzuatlarına yeni ve katı kurallar getirmez.
ISO/TS 16949 AMACI NEDİR
ISO/TS 16949:2009, mevcut Amerikan (QS-9000), Alman (VDA6.1), Fransız (EAQF) ve İtalyan (AVSQ) otomotiv kalite sistem standartlarını global otomotiv endüstrisi kapsamında, müşteri ihtiyaçlarını karşılamak için çok çeşitli belgelendirmeye olan ihtiyacı ortadan kaldırma amacı ile düzene sokan bir ISO Teknik Şartnamesidir. Global otomotiv endüstrisi sürekli gelişimin yanı sıra ürün kalitesi, verimliliği ve rekabet gücü konusunda dünyadaki en iyilerle aynı düzeyde olunmasını gerektirir. Bu amacı gerçekleştirmek için pek çok taşıt üreticisi, tedarikçilerin otomotiv sektöründeki tedarikçiler için hazırlanan ISO /TS 16949:2009 olarak bilinen Kalite Yönetimi standardında belirtilen titiz teknik belirtimlere uymasında ısrar eder.
ISO 9000 / ISO 9001 sistemi ile birlikte ISO/TS 16949:2009, otomotiv ile ilgili ürünlerin tasarımı, geliştirilmesi, üretimi, montajı ve servis hizmetleri için konulan kalite sistem gerekliliklerini belirlemektedir. Bu yapıya ek olarak, araç üreticileri ve araç yedek parça üreticileri tarafından ayrı olarak istenilen müşteriye özel şartlarda mevcuttur.
ISO-TS 16949 KİMİ İLGİLENDİRİR
ISO/TS 16949, küçük üreticilerden tutun geniş coğrafyalara yayılmış çok uluslu organizasyonlara kadar her tür otomotiv tedarik şirketini ilgilendirir. Ancak, yalnızca üretim veya hizmet parçalarının üretildiği alanlarda uygulanabilir.
Ancak otomotiv pazarına girmek isteyen kuruluşların bu belirtimin sertifikasını alabilmek için otomotiv müşterisinin potansiyel tedarikçi listesine girene kadar beklemesi gerekir.
ISO/TS 16949 NASIL OLUŞTU
ISO/TS 16949:2009, ISO - Uluslararası Standard Organizasyonu ile bağlantılı olarak Uluslararası Otomotiv İş Komitesi (IATF) tarafından geliştirilmiştir.
IATF, bir uluslararası araç üreticileri grubundan oluşmaktadır: Bunlar;
General Motors Şirketi, Ford Şirketi, BMW, Volkswagen, Daimler Chrysler, Peugeot, Citroen, Fiat ve Renault bunların haricinde ulusal ticaret birlikleri olan;
VDA (Almanya), AIAG (Amerika), ANFIA (İtalya), FIEV (Fransa) ve SMMT (İngiltere). Japon araç üreticileri birliği JAMA da ISO/TS 16949:2009'nin geliştirilmesinde rol üstlenmiştir,
IATF Üyesi Araç Üretici Şirketleri, ISO/TS 16949:2009 gereğince yan sanayi uygunluk ve gerekliliklerini belirlemişler, belgelendirilmelerini sağlamışlardır.
Otomotiv yan sanayi halkasında bulunan şirketler, belgelendirme için müşteri - zaman, skalaları ile paralel doğrultuda ISO/TS 16949:2009'e geçiş için çalışmalarını sürdürmektedirler.
ISO/TS 16949 OTOMOTİVDE KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ’nin FAYDALARI NELERDİR
Karlılığı ve verimliliği arttırır.
Yönetimi kolaylaştırır ve etkinleştirir.
Üretim, planlama ve zamanında teslimi kolaylaştırır.
İade edilen ürün oranını ve müşteri şikayetlerini azaltır.
Sürekli gelişim sağlar.
Rekabet gücünü arttırır. Rakip firmalardan farkı ortaya çıkarır.
Geçmişteki faaliyetlerin izlenebilirliğini sağlayarak değerlendirme ve müdahaleyi etkin hale getirir.
Hataların oluşmadan önlenmesi
Ürün ve hizmet kalitesinin arttırılması
Yeni ürün geliştirmede iyileştirme sağlanması
Kuruluş içi bilgi akışının sistematik bir yapıya sokulması
Sektördeki prestij ve ürünlere dayalı güvenin attırılması
Müşteri ve proses odaklı bir yapıya geçilmesi
Hata ve fire oranlarında azalma sağlanması
Personel motivasyonunda ve iş performansında artış
ISO 16949 TEMEL PRENSİPLERİ NEDİR
Sistemin 5 temel prensibi vardır. Bunlar;
Müşteri beklentilerinin belirlenmesi
Çalışanların katılımı
Müşteri Memnuniyeti
Sürekli İyileştirme
Kalite Hedeflerinin Yaygınlaştırılması
ISO 9001 İLE ISO TS 16949 ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR
ISO 9001 tüm sektörlere uygulanabilir. ISO/TS 16949 ise Otomotiv Sektörüne Çalışan firmalara uygulanır.
TS 16949 Kalite Yönetim Sistemi ISO 9001 sistemi üzerine kurulan Otomobil üreticilerinin özel isteklerini tanımlayan bir sistemdir.
Ayrıca ISO 9001’ e ilaveten;
Mühendislik Şartnamelerinin Kontrolü
Proses Verimliliğinin Gözden Geçirilmesi
Müşteri Temsilcisinin Görev Yetki ve Sorumluluklarının Belirlenmesi
Çalışanların Motivasyonu ve Yetkilendirilmesi
Fabrika, Tesis ve Ekipman Planlaması
Beklenmedik Durum Planlarının Hazırlanması
Tesiste Temizlik ve Düzenleme Yapılması
İmalat Yapılabilirliği ve Ürün Risk Analizi
Üretim ve Tasarımda FMEA Uygulamaları
Kontrol Planı Hazırlanması ve Uygulanması konularını irdeler.
QS-9000 İLE ISO/TS 16949 ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR
QS-9000 ile ISO/TS 16949:2009 arasındaki anahtar fark, ISO 9001:1994'ten ISO 9001:2000'e yapılan taban standardındaki değişiklik ve süreç yaklaşımının benimsenmesidir.
Dokümantasyon üzerinde fazla durulmamıştır, ISO/TS 16949:2009'de yazılı bir prosedür gerektiren sadece 7 bölüm mevcuttur ve müşteri memnuniyetini sağlamak için sistemin nasıl uygulanacağı konusuna yoğunlaşılmıştır.
Kuruluşlar artık, proseslerinin birbiri arasında nasıl bir bağa sahip olduğunu anlamaya ve proseslerinin etkinliğini ve verimliliğini kanıtlama yeteneğine sahip olmaya ihtiyaç duymaktadır. Proseslerin etkisiz ve verimsiz olduğu yerlerde Düzeltici Faaliyetleri başlatma kapasitesini ve esas etkinlik ve verimlilik hedeflerini karşılayan Sürekli İyileşme Faaliyetlerinin önemini göstermeye ihtiyaç duymaktadırlar.
Sistemin çalıştırılmasının daha çok Yönetim tarafından gerçekleştirilmesi ve kurulusun stratejik müşteri ihtiyaçlarını karşılamak için proseslerini ortaya koyması ve bu bilgilerin Kalite Politikası ve Kalite Hedeflerini geliştirmek amacıyla kurulusun kendi stratejik ihtiyaçları için nasıl kullanılacağını kavraması beklenir.
ISO/TS 16949:2009'nin gerekliliklerindeki daha göze çarpan değişiklikler arasında:
Kalite Amaç ve Hedeflerini tanımlama gereksinimi
Çalışanların uzmanlığının ve çalışanların motivasyon ve tanınan yetkilerinin tespit edilmesi
Proses Dizayn gerekliliklerinin kapsama dahil edilmesi
Arttırılmış Tedarikçi Gelişimi ve Tedarikçi İzleme gereklilikleri
Arttırılmış Müşteri Memnuniyeti gereklilikleri
İç Tetkikler için artan gereklilikler
Yönetim Gözden Geçirmesi konusundaki artan gereksinim yer almaktadır
ISO TS 16949 NASIL UYGULANIR
Bir Otomotiv Yönetim Standardı uygulaması olan her şirketin göz önünde bulundurması gereken anahtar aşamalar bulunmaktadır:
Hangi yönetim standardının benimseneceğinin tespit edilmesi
Farklı otomobil üreticileri farklı gerekliliklere sahip olacaktır.
ISO/TS 16949:2009, mevcut ABD, Alman, Fransız ve İtalyan otomotiv kalite sistem gerekliliklerini düzene sokarken, dünyanın her yanındaki tüm otomobil üreticileri tarafından benimsenmesi gereken bir zorunluluk değildir.
Dolayısıyla, süreçteki ilk asama, sistem belgesi bakımından müşterinizin ne istediğinin tespit edilmesidir.
ISO / TS 16949 Standardının Alınması
Başvurunuzu hazırlamaya başlamadan önce standardın bir nüshasına ihtiyacınız olacaktır. Bunu okumalı ve içeriğini anlamalısınız.
-Destek dokümanlarının ve yazılımının gözden geçirilmesi
Bir kalite yönetim sistemini anlamanıza, uygulamanıza ve belgelenmenize yardımcı olmak üzere tasarlanmış çok sayıda kalite yayınları ve yazılım araçları bulunmaktadır.
-Ekip oluşturulması ve stratejinizin belirlenmesi
Üst yönetimle birlikte organizasyonsal stratejinizi hazırlayarak uygulama sürecinin tamamına başlangıç yapmalısınız. Kalite Yönetim Sisteminin öncelikli sorumluluğu üst yönetimdedir, üst yönetim sürecin basından itibaren olaya dahil olması büyük önem arz etmektedir.
-Eğitimin Alınması
İster kalite yönetim sistemini uygulamaya çalışan bir Kalite Müdürü, isterseniz kalite bilincinizi arttırmaya çalışan bir yönetici olun, mevcut bazı örnek uygulamalar ve eğitimler bulunmaktadır.
-Kalite El Kitabının Oluşturulması
Kalite el kitabi, kalite yöntem sistemi dahilinde isletmek istediğiniz, amacınızın genel hatlarını belirleyen yüksek öneme sahip bir belgedir. Niçin is yaptığınızın, amaçlarınızın ne olduğunun, standardı nasıl uyguladığınızın ve isinizin nasıl işlediğinin ana hatlarını belirler.
Destek dokümantasyonunun geliştirilmesi
Bu, kalite el kitabını destekleyici bir kılavuz kitabıdır. Oldukça basit bir şekilde, bir görevi yerine getirmek için ne yaptığınızı tanımlar. Kimin ne yaptığını, hangi sırada ve hangi standarda göre yaptığını açıklar.
-Kalite Yönetim Sisteminizin Uygulamaya Geçilmesi
Uygulamada anahtar husus iletişim ve eğitimdir. Uygulama aşaması süresince herkes, prosedürlere göre çalışır ve yaptığınızı söylediğiniz şeyi yaptığınızı kanıtlayan ve gösteren kayıtları tutar.
-Ön tetkikin dikkate alınması
KingCert tarafından yapılacak bir ön tetkik ve sonuçlarının uygulanması süreci, kalite sisteminin uygulanmasında yaklaşık 6 haftalık bir zaman alır. Ön tetkikin amacı standarda uymayan, majör uygunsuzluk olabilecek alanları tanımlamaktır. Bu, belgelendirme tetkikinden önce bu tür uygun olmayan alanları düzeltmenize olanak tanır.
-Belgelendirme Tetkiki
Belgelendirme tetkiki KingCert tarafından yapılacaktır. Bu noktada, KingCert, yönetim sisteminizi gözden geçirecek ve belgelenme için önerilip önerilemeyeceğini tespit edecektir.
-Sürekli değerlendirme
Sertifikanız verildikten sonra, başarınızın reklamını yapmaya ve isinizi ilerletmeye başlayabilirsiniz. Kaydınızın devamlılığını sağlamak için tek ihtiyacınız olan şey kalite sisteminizi kullanmaya devam etmenizdir. Bu durum, Kalite Sisteminizin standardın gerekliliklerini yerine getirmeye devam edip etmediğini tespit açısından belgelendirme kurumunuz tarafından periyodik olarak kontrol edilecektir.
