Uluslararası Standardizasyon Kuruluşu (ISO – International Standards Organization), her 5 yılda bir standartları gözden geçirmekte, ihtiyaçlar doğrultusunda revize etmekte ve ilgili taraflar için kullanışlı hale getirmektedir.

Kuruluşların karşılaştığı zorlukların yıllar içinde farklılık göstermesi, küreselleşmeye paralel olarak tedarik zincirindeki faaliyetlerin daha karmaşık hale gelmesi, kuruluşların iş yapma metotlarının değişmesi, müşterilerin ve ilgili tüm tarafların beklentilerinin artması, bilgi erişiminin kolaylaşması ve günümüz toplumunun sesinin daha güçlü çıkması revizyon ihtiyacını gündeme getirmiştir.

Bu çerçevede ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi standardı, ISO tarafından Eylül 2015’ te yayımlanmış; Türk Standartları Enstitüsü tarafından ise Ocak 2016’ da Türk Standardı (TS EN 9001:2015) olarak yayına alınmıştır.

ISO 9001:2015 VERSİYONUNDAKİ BAŞLICA FARKLILIKLAR:

Yeni versiyonda, üst düzey liderlik, taahhüt, uyum. amaç, karşılaşılan risk ve fırsatlar üzerine özellikle vurgu yapılmakta, yasal şartlar, rekabetçi pazar, teknoloji, sosyal kültürel ve ekonomik çevreler, kuruluşun kültürü, bilgisi, performansı gibi hususlar kuruluşun bağlamının anlaşılmasında rol oynamaktadır.

En fark edilebilir değişiklik standardın yeni yüksek seviyeli (HLS – High Level Status) yapısıdır. Bu yapı, çoklu yönetim sistemi kullanan kuruluşların yönetim sistemlerinin entegrasyonunu kolaylaştırmasını sağlamaktadır.

Diğer bir değişiklik ise standardın risk tabanlı yaklaşım üzerine odaklanmasıdır. Bu yaklaşım her zaman standardın bir parçası olmasına rağmen, yeni versiyonda daha belirgin hale getirilmiştir.

ISO 9001:2015 VERSİYONU FARKLILIKLARI:

• Yüksek seviyeli yapının (HLS) benimsenmesi,
• Proses yaklaşımının daha iyi anlaşılması ve uygulanmasını desteklemek amacıyla risk tabanlı yaklaşıma yönelik belirgin bir şart içermesi,
• Daha az kuralla belirlenmiş şartların olması,
• Dokümanlar üzerinde daha az vurgu yapılması,
• Hizmetler için arttırılmış uygulanabilirliğin olması,
• Kalite yönetim sisteminin sınırlarını tanımlama için bir şart içermesi,
• Kurumsal yapıya vurgu yapılması,
• Liderlik üzerine arttırılmış vurgu yapılması
• Müşteri memnuniyetini arttırmaya yönelik istenen çıktılara ulaşma ile ilgili daha fazla vurgu olması,

ISO 9001:2015  VERSİYONUNUN FAYDALARI:

• Liderlik katılımı,
• Yapılandırılmış bir biçimde organizasyonel riskler ve fırsatlara değinme,
• Çevre, iş sağlığı ve güvenliği veya iş sürekliliği gibi özellikle çoklu yönetim sistemleri kullanan kuruluşlar için yararlı olacak sadeleştirilmiş bir dil, alışılmış bir yapı ve terimleri kullanması,
• Tedarik zincirinin daha etkin kullanımına yönelik uygulamaların olması,
• Hizmet ve bilgi tabanlı faaliyet gösteren kuruluşlar için daha kullanıcı dostu olması.

ISO 9001:2015 GEÇİŞ YAPARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Kuruluşlar için gerekli değişikliğin derecesi mevcut kalite yönetim sisteminin olgunluğu ve etkinliğine, organizasyonel yapıya ve kuruluşun uygulamalarına bağlıdır.

ISO 9001:2015 versiyonuna geçiş yapmak isteyen kuruluşların, aşağıdaki faaliyetleri gerçekleştirmesi tavsiye edilmektedir;

• Yeni standart şartları ve gerektirdiği dokümantasyon hakkında bilgi edinilmesi,
• ISO 9001:2015 versiyonu şartlarını karşılamaya yönelik organizasyonel açıkların tanımlanması,
• Uygulama planının geliştirilmesi,
• Kuruluşun etkinliği üzerine etkisi olan tüm taraflar için uygun eğitimlerin verilmesi ve farkındalığın sağlanması,
• Revize edilen şartları karşılamak amacıyla mevcut kalite yönetim sisteminin güncellenmesi ve etkinliğinin doğrulanmasının sağlanması.

İleriki günlerde daha spesifik bir anlatımla tekrar ISO 9001:2015 standardının yetirdiği yenilikler ve farklılıkları kaleme alacağız.

Bunların dışında sıkça sorulan bir soru ile yazımızı sonlandıralım:

Soru: ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi sertifikasına sahibiz, ne zaman geçiş yapmalıyız?
Cevap: Bazı firma yada kişiler hemen yeni standarda uyum sağlamak ve yeni versiyonla sertifikalandırılmak istiyor, eğer bütçeniz uygunsa ve yeni standarda göre gerekli değişiklikleri yaptıysanız beklemeden elbette sertifika alabilirsiniz. Ancak biz gözetim denetime kadar gerekli hazırlıkları yaparak gözetim denetiminde yeni versiyona geçmenizin daha makul olacağına inanıyoruz.